MALAVİ CUMHURİYETİ

ÜLKE KÜNYESİ

Başkent : Lilongwe

Nüfus : 19,6 milyon

Yüzölçümü : 118.480 km2

Devlet Başkanı : Lazarus Chakwera

Başbakan : ---

Dışişleri Bakanı : Nancy Tembo

Konuşulan Diller : Resmi dil İngilizcedir. Büyük kısmı Bantu ailesine ait yerel diller konuşulmaktadır. En yaygını Chichewa’dır (%57). En çok konuşulan diğer diller Chinyanja (%12,8), Chiyao (%10,1) ve Chitumbuka’dır (%9,5).

Para Birimi : Malavi Kvaçası (1 ABD Doları = 803 Malavi Kvaçası)

GSYİH : 8,49 Milyar ABD Doları

Etnik Yapı

Malavi’de nüfusun çoğunluğunu Chewa kabilesi (%32,6) oluşturmaktadır. Diğer gruplar ise şunlardır: Lomwe (%17,6), Yao (%13,5), Ngoni (%11,5), Tumbuka (%8,8), Nyanja (%5,8), Sena (%3,6), Tonga (%2,1), Ngonde (%1), diğerleri (%3,5).

Önemli Siyasi Partiler

Malavi Kongre Partisi (Malawi Congress Party-MCP)

Demokratik İlerici Parti (Democratic Progressive Party-DPP)

Halk Partisi (People’s Party-PP)

Birleşik Demokratik Cephe (United Democratic Front-UDF)

Demokrasi için İttifak (Alliance for Democracy - AFORD)

Üyesi Olduğu Uluslararası Kuruluşlar

BM ve belli başlı tüm ihtisas kuruluşları

ACP (African, Caribbean and Pacific Group of States)

AfDB (African Development Bank)

AU (African Union)

AfCFTA (African Continental Free Trade Area)

Commonwealth of Nations

COMESA (Common Market for Eastern and Southern Africa)

SADC (South African Development Community)

EITI (Extractive Industry Transparency Initiative)

ICRM (International Red Cross and Red Crescent Movement)

IFRCS (International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies)

Interpol (International Criminal Police Organization)

IOC (International Olympic Committee)

IOM (International Organization for Migration)

IPU (Inter-Parliamentary Union)

ISO (International Organization for Standardization)

ITSO (International Telecommunications Satellite Organization)

ITUC (International Trade Union Confederation)

PCA (Permanent Court of Arbitration)

SADC (Southern African Development Community)

WCO (World Customs Organization)

TÜRKİYE-MALAVİ İLİŞKİLERİ

Siyasi İlişkiler

6 Temmuz 1964’de bağımsızlığını ilan eden Malavi ile diplomatik ilişkilerin kurulması Bakanlar Kurulunca 5 Temmuz 1969’da kararlaştırılmıştır. 30 Mart 1968’de açılan Nairobi Büyükelçiliğimiz Malavi’ye akredite edilmiş, Nairobi Büyükelçimiz Sadun Terem 17 Haziran 1971’de Malavi Cumhurbaşkanına itimatnamesini sunmuştur. Malavi’ye 2011’den bu yana Lusaka Büyükelçiliğimiz akreditedir. Malavi Türkiye’de Berlin Büyükelçiliği vasıtasıyla temsil edilmektedir.

Ülkemiz ile Malavi arasındaki ilişkiler sınırlı düzeydedir. Malavi’den ülkemize Dışişleri Bakanı (uluslararası toplantılar marjında üç kez) ve diğer Bakanlar düzeyinde resmi ziyaretler yapılmıştır. Ülkemizden Malavi’ye henüz Cumhurbaşkanı ve Bakan düzeyinde ziyaret olmamıştır.

Ticari ve Ekonomik İlişkiler

Ülkemiz ile Malavi arasına 2006’da Lilongve’de Ticaret, Ekonomik ve Teknik İşbirliği Anlaşması imzalanmıştır. Bu anlaşmayla kurulması öngörülen Karma Ekonomik Komisyon (KEK) henüz toplanmamıştır.

Türkiye ile Malavi arasında toplam ticaret hacmi 2020 yılında 22,65 milyon dolar düzeyinde gerçekleşmiştir. Ülkemiz Malavi’ye 2,84 milyon dolarlık ihracat yaparken, Malavi’den 19,8 milyon dolarlık ithalat gerçekleştirmiştir.

İkili Anlaşmalar

Ticaret, Ekonomik ve Teknik İşbirliği Anlaşması 5 Ekim 2006’da Lilongve’de imzalanmıştır.

DEİK ile Malavi Ticaret Konfederasyonu arasında Kasım 2016’da İş Konseyi Mutabakat Muhtırası imzalanmıştır.

Türkiye Bursları

1992 yılından bu yana 88 Malavili öğrenci Türkiye burslarından yararlanmıştır. 26 Malavili öğrenci halihazırda ülkemizde eğitimine devam etmektedir.

MALAVİ’NİN SİYASİ GÖRÜNÜMÜ

Malavi’nin yönetim şekli Başkanlık sistemidir. Seçimler beş yılda bir düzenlenmekte, seçimleri kazanan Cumhurbaşkanları en fazla iki dönem için görev yapabilmektedir.

2019 seçim sonucunun yargı tarafından iptal edilmesi sonrasında, 23 Haziran 2020’de yinelenen seçimi oyların yüzde 58,57’sini alan, ana muhalefet partisi MCP Başkanı ve "Tonse (Birlikte)" İttifakı adayı Dr. Lazarus McCarthy Chakwera kazanmıştır. Seçime katılım oranının beklenenin üstünde gerçekleşmiş (yüzde 64,81), ülke siyasi tarihinde, bağımsızlıktan (1964) bu yana ilk kez böyle bir durum yaşanmış, “benzersiz” ve tarihi önem arz etmiştir.

MALAVİ’NİN EKONOMİSİ

Ülkenin ana gelir kaynağı tarımdır. Başlıca ihraç kalemi de tütündür. Diğer ihraç kalemleri çay ve şekerdir. Başlıca ithalat kalemleri ise, gıda ürünleri, petrol ve petrol ürünleri, yarı-mamuller, tüketim eşyaları, ulaşım araçlarıdır. 2019’de toplam ithalatı 2,95 milyar, ihracatı da 912 milyon ABD Doları olarak gerçekleşmiştir.

Malavi, Dünya Bankası ve IMF gibi kuruluşların ve uluslararası işbirliği ortaklarının desteğiyle önemli ekonomik ve yapısal reformlar gerçekleştirebilmiş, son on yılda ekonomik büyüme ivmesini koruyabilmiştir.

Bununla birlikte, Malavi, dünyanın en az gelişmiş ülkelerindendir. Ekonomisinin tarım ürünleri ihracına bağımlılığı ülkenin kuraklık ve tarım ürünlerindeki fiyat hareketlerinden fazlaca etkilenmesine yol açmaktadır. Ulaşım altyapısının yetersizliği, nakliye masraflarının artmasına neden olmakta ve ekonomik büyümeyi olumsuz etkilemektedir.

MALAVİ’YE SEYAHAT EDECEK TÜRK VATANDAŞLARININ DİKKATİNE

Ülkemiz vatandaşları Malavi’ye yapacakları seyahatte vizeye tabii olmakla birlikte, 30 gün geçerli tek giriş turistik veya iş görüşmesi vizelerini 50 ABD Doları karşılığında e-vize olarak alabilmektedirler. Diplomatik, Hizmet ve Hususi Pasaport hamilleri de vizeye tabidir.

Kovid-19 tedbirleri çerçevesinde tüm yolcuların ülkeye varıştan azami 72 saat öncesinde yapılmış negatif PCR testi sunmaları gerektiği, COMESA-ECSA-SADC Üçlü Anlaşması uyarınca kamyon şoförleri ile yardımcılarının test sonuçlarının 14 gün boyunca geçerli olduğu, geçerli negatif PCR test sonucu sunmayan kişilerin ülkeye varışta teste tabi olacağı bildirilmiştir.

Musluk suyunun içilmemesi, şişe suyu satın alınması, sebze ve meyvelerin bol suda yıkanması ve sirkeli suda bekletilmesi önem taşımaktadır. Ülke genelinde hijyen koşulları gelişmiş ülkelerle karşılaştırılabilecek düzeyde değildir. Bununla birlikte, asgari koşulları sağlayan sağlık kurumları bulunmaktadır.